[tintuc]
Fg.1. Một số loại MCB. |
A - Cấu tạo và hoạt động của Aptomat:
Một Aptomat hay MCB, MCCB cần đảm bảo 2 tiêu chí an toàn là bảo vệ ngắn mạch và bảo vệ quá tải. Chúng ta cùng xem xét cấu tạo của một MCB qua hình ảnh sau để hiểu rõ hơn cơ chế hoạt động của thiết bị:
Fg.2. Cấu tạo MCB |
Trong hình ảnh trên ta có thể thấy các thành phần cấu tạo cơ bản của MCB gồm có: cầu đấu dây (đầu nguồn cấp đến và đầu ra tải sử dụng), cần gạt (công tắc) đóng/ ngắt, các cơ cấu cơ khí, cuộn dây điện từ chống ngắn mạch, tiếp điểm lưỡng kim chống quá tải, buồng dập hồ quang, ... Thực tế, các MCCB cỡ lớn còn có thêm các thành phần bổ sung khác phức tạp hơn như các tiếp điểm phụ, tiếp điểm hồ quang.
Khi mạch điện bị quá tải, dòng điện tăng làm phát sinh nhiệt, thanh lưỡng kim biến dạng, tác động vào cơ cấu ngắt điện, tách tải khỏi nguồn điện.
Khi bị ngắn mạch, dòng ngắn mạch rất lớn tạo ra từ trường trong cuộn dây điện từ, từ trường tác động vào cơ cấu nhả tiếp điểm tức thời, cách ly tải khỏi nguồn điện.
Buồng dập hồ quang, đúng như tên gọi của nó, có tác dụng dập tia lửa điện phát sinh trong quá trình đóng/ mở MCB.
B - Các thông số cơ bản của Aptomat:
- Điện áp làm việc định mức (Ue): thông thường 240/ 415V
- Dòng danh định (In)
- Dòng cắt tải (Ics): Ics = 50%Icu
- Khả năng chịu đựng dòng của tiếp điểm khi có sự cố ngắn mạch (Icu)
C - Các loại Aptomat:
1. MCB (Miniature Circuit Breaker) hay còn gọi là at tép, thường được sử dụng cho tải có công suất nhỏ. Dòng cắt và dòng ngắn mạch nhỏ hơn 100A/ 10kA. MCB có loại 1 cặp cực (1 pole), loại 2 cặp cực (2 pole), 3 cặp cực (3 pole) hay 4 cặp cực (4 pole).
Fg.3. MCB 3 cực |
2. MCCB (Moulded case circuit breaker) hay còn gọi là at khối, thường được sử dụng cho tải có công suất lớn, dòng điện định mức lớn hơn 100A, dòng cắt ngắn mạch có thể lên tới 80kA . MCCB là một khối tổng hợp hoàn chỉnh, có khả năng lắp thêm các module phụ trợ khác như các cuộn đóng cắt, motor nạp lò xo, các cơ chế giám sát, điều khiển từ xa. Vì các lý do đó, MCCB thường được sử dụng trong công nghiệp và giá thành cũng cao hơn MCB rất nhiều.
Fg.4. MCCB |
RCCB phát hiện rò điện bằng cơ chế so sánh dòng điện qua 2 cực L và N.
Khi chênh lệch dòng điện qua 2 cực vượt quá trị số quy định của thiết bị (thường là 30mA) sẽ làm cơ cấu bảo vệ tác động, thực hiện cách ly nguồn điện khỏi tải (nhảy at).
Với thiết bị này ta cần quan tâm đến 2 thông số quan trọng nhất là chỉ số dòng rò (thường là 30mA) và thời gian đáp ứng (không quá 0.1s). Tham khảo thêm tiêu chuẩn IEC61009-1.
Cần lưu ý khi sử dụng RCCB đó là sản phẩm này không có chức năng bảo vệ quá tải như MCB, MCCB. Do đó, để đảm bảo an toàn ta nên sử dụng kết hợp RCCB và MCB (tham khảo thêm trong bài: Thiết Bị Điện - Sơ Đồ Mạng Điện An Toàn của SAMVINA).
4. RCBO (Residual Current Circuit Breaker with Over-current Protection) hay at chống giật có bảo vệ quá tải. RCBO cũng có kích thước bằng MCB 2P. RCBO vừa có chứng năng chống dòng rò vừa có chức năng bảo vệ quá tải.
Hiểu một cách nôm na: RCBO = RCCB + MCB.
5. ELCB (Earth Leakage Circuit Breaker), ELCB có các chức năng tương đương với RCBO nhưng cấu tạo như một MCCB.
Có thể so sánh:
RCBO = RCCB + MCB.
ELCB = RCCB + MCB
Trên đây là một số thông tin sơ lược để các bạn có thể hiểu và phân biệt được các thiết bị đóng cắt aptomat thông dụng.
Liên hệ với chúng tôi bất cứ lúc nào nếu bạn cần tư vấn thêm.
Hặc đăng ký nhận các thông tin hữu ích tại SAMVINA
Fg.5. RCBO |
5. ELCB (Earth Leakage Circuit Breaker), ELCB có các chức năng tương đương với RCBO nhưng cấu tạo như một MCCB.
Có thể so sánh:
RCBO = RCCB + MCB.
ELCB = RCCB + MCB
Fg.6. ELCB |
Trên đây là một số thông tin sơ lược để các bạn có thể hiểu và phân biệt được các thiết bị đóng cắt aptomat thông dụng.
Liên hệ với chúng tôi bất cứ lúc nào nếu bạn cần tư vấn thêm.
Hặc đăng ký nhận các thông tin hữu ích tại SAMVINA
SAMVINA
Your Best Engineering Solution
[/tintuc]